ปรัชญาเรียนอะไร

1. อภิปรัชญา (Metaphysics) เป็นสาขาหนึ่งทางวิชาปรัชญาที่มุ่งเน้นที่หาคำตอบเพื่อนแสวงหา ว่าอะไรคือความเป็นจริงขึ้นพื้นฐานของจักรวาล  เช่นปัญหาที่ว่า อะไรคือปฐมธาตุของโลก ความมีอยู่ของพระเจ้า ตัวตน จิตสำนึก ซึ่งปัญหาเหล่านี้ก็จะถูกให้การอธิบายจากนักปรัชญาต่างๆที่เห็นต่างกันออกไป โดยแบ่ง เป็น กลุ่มใหญ่ๆสำหรับผู้เริ่มศึกษา คือ สสารนิยม กับ จิตนิยม โดยสองทัศนะนี้ก็ให้เหตุผลมักจะขาดแย้งกันโดยสิ้นเชิง 

2.ญาณวิทยา (Epistemology) เป็นอีกวิชาปรัชญาที่จะตั้งคำถามเกี่ยวกับความรู้ มุ่งหาคำตอบว่า ความรู้ที่แท้จริงคืออะไร ลักญะของความรู้นั้นแท้จริงๆเป็นเช่นไร เรารู้ความจริงๆได้อย่างไร โดยตัวปัญหาเช่น เราจะแยกอย่างไรระหว่าง ความรู้และความเชื่อหรือ การที่เรามองเห็นไม้หักในน้ำ จะบอกว่าสิ่งนั้นคือความรู้หรือไม่ทั้งๆที่สามัญสำนึกของเรานั้นรู้อยู่แล้วว่าไม้นั้นไม่ได้หักจริงๆหรือในขณะหนึ่งมันเป็นแค่ความเชื่อที่ว่าเราเห็นไม้หักในน้ำและไม่ใช่ความรู้ โดยก็มี สอง ทัศนะใหญ่ๆที่ผู้ที่ศึกษาปรัชญามักจะต้องเรียกรู้ ก็คือ เหตุผลนิยม(Rationalism)และประสบการณ์นิยม(Empiricism)

3. ตรรกวิทยา หรือ ตรรกศาสตร์ (Logic) เป็นสาขาหนึ่งทางปรัชญาที่ไม่ได้ถือว่ามีเนื้อหาทางปรัชญาโดยตรงแต่ก็เป็นวิชาที่มีความสำคัญมากทางการเรียนปรัชญา เนื่องจาก logic นั้นเป็นเป็นเหมือน เครื่องมือสำหรับผู้ผู้เรียนวิชาปรัชญา โดย logic จะศึกษาว่า การอ้างเหตุผลมีกี่วิธี อย่างเหตุผลอย่างไรจึงจะสมเหตุสมผล และไม่สมเหตุสมผล ข้อบกพร่องของการอ้างเหตุผลมีอย่างไรบ้าง จะเห็นว่าผู้เขียน กล่าวถึง คำว่า "การอ้างเหตุผลอยู่หลายครั้งในข้างต้น" นั้นเพราะ การอ้างเหตุผลคือสิ่งที่ผู้ศึกษาปรัชญาทำกันในการถกเถียง ประเด็นต่างๆ logic จึงเป็นสิ่งสำคัญอย่างมากในการศึกษาวิชาปรัชญาเพราะเกี่ยวเนื่องกันกับเหตุและการอ้างเหตุผลโดยตรง

ในสาขาวิชาที่ 4และ5 จะจัดอยู่ในหมวดที่ศึกษาเดียวกันก็คือ คุณวิทยา (Axiology) เป็นการศึกษาเรื่องของ คุณค่าในสิ่งต่างๆเช่นคุณค่าของชีวิต คุณค่าทางจริยธรรมความดีความชั่ว คุณค่าของความงามโดยก็แยกออกเป็น จริยศาสตร์ (Ethics)และสุนทรียศาสตร์ (Aesthetics)

4.จริยศาสตร์ (Ethics) เป็นสาขาหนึ่งที่ผู้เรียนปรัชญาตามมหาวิทยาลัยหรือศึกษาเอง นั้นชื่นชอบกันอย่างมาก โดยวาขาวิชานี้มุ่งเน้นที่จะศึกษาถึงคุณค่าของความดี ขอบเขตของความดี เช่นปัญหาที่ว่า ความดีคืออะไร เกณฑ์ตัดสินความดีนั้นมีหรือไม่ อะไรคือสิ่งที่มีค่ามากที่สุดสำหรับมนุษย์ โดย แนวคิดที่มักจะเจอ เช่น สุขนิยม อสุขนิยม ประโยชน์นิยม ลัทธิของคานต์

5.สุนทรียศาสตร์ (Aesthetics) สาขาวิชานี้จะมุ่งเน้นที่จะศึกษาและแสวงหาความความจริงของคุณค่าทางสุนทรียะหรือก็คือคุณค่าทางความงาม โดยปัญหาที่สาขาวิชานี้มักจะ ศึกษากันก็คือ ความงามคืออะไร เกณฑ์ใดจะตัดสินความงาม ศิลปะคืออะไร และก็ปัญหาอื่นๆอีกหลายๆอย่างที่เกียวของกับความงาม

วิชาปรัชญาเป็นวิชาที่มีความลึกซึ่งและซับซ้อนพอตัวแต่ก็ไม่ใช่วิชาที่ยากเกินไปต่อการศึกษาและก็มีคุณประโยชน์อย่างมากสำหรับผู้ที่อยากเข้ามาศึกษาปรัชญา ผู้เรียนจะได้เรียนรู้วิวัฒนาการของแนวคิดต่างๆที่พัฒนามาเรื่อยๆ เช่น แนวคิดประชาธิไตย มัลติเวิร์สในหนังซุปเปอร์ฮีโร่ และเรื่องต่างๆมากมายรอบๆตัวเรา และทั้ง5สาขาวิชาที่ยกเป็นตัวอย่างนั้นเป็นเพียงสิ่งที่ผู้เรียนปรัชญาในระดับมหาวิทยาลัยนั้นต้องได้เรียน เพื่อฝึกการใช้เหตุผล ในการหาคำตอบต่างๆ ในระหว่างการเรียน แม้จะรู้อยู่ก่อนแล้วว่าหลายๆปัญหาของวิชาปรัชญานั้นยังไม่มีคำตอบสุดท้าย แต่สิ่งนี้ก็คือความสนุกในระหว่างการเรียนที่ทำให้ การอ้างเหตุผลของบุคคลนั้นมีความสมเหตุสมผลมากที่สุดและยากต่อการโดนหลักล้าง

ผู้เขียน:Judas

อ้างอิง

             จรูญ โกมุทรัตนานนท์.  2551.  สุนทรียศาสตร์ “ ปัญหาเบื้องต้นในปรัชญาศิลปะและความงาม ”.  พิมพ์ครั้งที่ 3. 

ปทุมธานี: มหาวิทยาลัยรังสิต.

Nigel Warburton. 2561. ปรัชญา ประวัติศาตร์สายธารแห่งปัญญา. กรุงเทพ : บุ๊คสเคป, 2561.