วันลอยกระทงจะตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 12 หรือราวเดือนพฤศจิกายน เป็นช่วงต้นฤดูหนาว อยู่ในช่วงฤดูน้ำหลาก มีน้ำขึ้นเต็มฝั่ง และเป็นวันที่พระจันทร์เต็มดวง
ประเพณีลอยกระทงเป็นที่ประจักษ์กันดีว่าเป็นประเพณีที่จัดขึ้นเพื่อกล่าวคำขอบคุณและขอขมาพระแม่คงคา เนื่องจากสังคมไทยในอดีตนั้นประกอบอาชีพกสิกรรม มีความจำเป็นต้องใช้น้ำเป็นหลัก และมีสิ่งยึดเหนี่ยวจิตใจเพื่อการทำเกษตรกรรมได้ราบรื่นนั้นจึงบูชาเทพน้ำหรือพระแม่คงคา และนอกจากนี้ยังถือว่าเป็นกุศโลบายอย่างหนึ่งในการระลึกถึงความสำคัญของการใช้น้ำอย่างคุ้มค่า
ประเพณีลอยกระทงนั้นสืบทอดกันมายาวนานตั้งแต่สมัยสุโขทัย แต่ไม่สามารถทราบเวลาได้แน่ชัด บางความเชื่อกล่าวว่าต้นกำเนิดพิธีลอยกระทงมาจากศาสนาพุทธ
โดยในครั้งก่อนที่พระพุทธเจ้าจะตรัสรู้นั้นได้ตั้งจิตอธิษฐานในการทำนายโชคชะตาว่าจะสามารถตรัสรู้สำเร็จเป็นพระพุทธเจ้าได้หรือไม่ และได้นำถาดทองไปลอยน้ำ และถาดนั้นได้ลอยทวนน้ำแล้วจมไปถูกหางของพระยานาคจนได้ตื่นขึ้นและรับรู้ว่าจะกำเนิดพระพุทธเจ้าผู้ชี้ทางสว่างสรรพสัตว์แล้ว
จากนั้นพยานาคและเหล่าเทพรักษ์รวมถึงรุขเทวดาต่างพากันไปเข้าเฝ้าพระพุทธองค์และได้ขอให้ทรงประทับรอยพระบาทไว้บนฝั่งแม่น้ำเพื่อให้ได้ขึ้นมาถวายสักการะ และความนี้ได้ไปถึงนางสุชาดา จึงได้นำเครื่องหอมและดอกไม้ใส่ถาดลอยน้ำเพื่อนมัสการรอยพระพุทธบาทตั้งแต่นั้นมา
เพื่อสืบสานศิลปวัฒนธรรมอันดีงามของไทย ทางมหาวิทยาลัยขอนแก่นจึงได้จัดงานประเพณีลอยกระทงขึ้นในวันศุกร์ที่ 19 พฤศจิกายน 2564 ณ บึงสีฐาน มหาวิทยาลัยขอนแก่น โดยรายละเอียดมีดังนี้
- พิธีสักการะหลวงพ่อพระศรี 50 ปี มข.
- พิธีสักการะหลวงพ่อไทรขาว
- พิธีสักการะนาค 15 ตระกูล
- พิธีสมมาบูชาน้ำ
- ขบวนแห่ขันหมากเบ็ง
- ถนนสร้างสรรค์ (Creative Walking Street)
เป็นที่น่าเสียดายนะคะที่การจัดงานลอยกระทงของ มข. ในปีนี้ มีเพียงแค่การคงไว้ซึ่งการประกอบพิธีทางวัฒนธรรมตามวัตถุประสงค์ของผู้จัดงานเพื่อสืบทอดวัฒนธรรมไทยอันดีงาม จึงไม่มีร้านขายของให้เลือกช็อปปิ้งหรือซุ้มกิจกรรมหรรษาของนักศึกษา แต่สามารถมาถ่ายรูปโลเคชั่นสวย ๆ และลอยกระทงได้เหมือนเดิมนะคะ
หากสถานการณ์กลับไปเป็นปกติ มข.จะจัดงานให้เหมือนเมื่อก่อนค่ะ มีเดินขบวนและการประกวดขบวนแข่งขันระหว่างคณะของ นศ. ทั้งเรื่องความสวยงามและการฟ้อนรำ ซุ้มกิจกรรม นศ. กิจกรรมครื้นเครงของแต่ละหมู่บ้าน กิจกรรมงานวัด เช่น ปาเป้า ฟ้อนรำ เป็นต้น แผงขายอาหารและของหลากหลายค่ะ
ช่วงยุคไวรัสโควิด 19 อาจไม่ได้สนุกเท่าเมื่อก่อน แต่เราสามารถมีความสุขกันได้ค่ะ มาตรการเริ่มมีการผ่อนปรนกระตุ้นเศรษฐกิจ ขอความร่วมมือทุกท่านปฏิบัติตามหลักการป้องกันการแพร่กระจายของโควิด 19 คัดกรองไข้ ล้างมือ สวมแมสก์ และใคร่ขอเชิญชวนผู้ที่สนใจเข้าร่วมงานสืบสานประเพณีที่สวยงามที่จะถึงนี้นะคะ
บทความ: Dinocat
ขอบคุณที่มาของข้อมูล: กรมส่งเสริมวัฒนธรรม และ ขอนแก่นลิ้งก์
รูปภาพประกอบ
คุณต้องเข้าสู่ระบบก่อนเพื่อแสดงความคิดเห็น