ใครผลัก...อัฟกานิสถานให้ตกลงไปในเหว....

แล้ว...ทำไมอัฟกานิสถานถึงถูกผลักให้ตกลงไปในเหว....แม้ว่าผมจะชอบวิทยาศาสตร์และภาพศิลป์ แต่ผมสนใจในศาสนาและประวัติศาสตร์มากด้วยเช่นกัน เหตุผลนี้จึงอยากเดินทางไปอิสราเอล เนปาล และบ้านเกิดทางศาสนาต่างๆ เพื่อค้นหาคำตอบของปริศนาในใจ เพื่อเข้าใจบริบทการพัฒนาและลักษณะของศาสนาหลักสามศาสนาในโลก ได้แก่ ศาสนาพุทธ ศาสนาคริสต์ และศาสนาอิสลาม แต่ตอนนี้ไปไม่ได้...

ขณะนั้น....เพื่อขับไล่กลุ่มตอลิบาน ...อัฟกานิสถานไม่เพียง "ระดมคนทั้งประเทศ" เท่านั้น

แต่ยังได้รับการสนับสนุนจากขุนศึกและชนเผ่าต่างๆ ที่มีอิทธิพลในการจัดตั้งองค์กรอาสาสมัคร

นอกจากนี้ยังกล่าวอีกว่ากองกำลังติดอาวุธ ได้เข้าช่วยกองกำลังความมั่นคงอัฟกันในการขับไล่ตอลิบานในหลายพื้นที่ๆผู้อยู่อาศัยในพื้นที่ ที่กลุ่มตอลิบานยึดครองอยู่แล้วในอัฟกานิสถาน

ผู้อยู่อาศัยในพื้นที่ อ้างว่ากลุ่มตอลิบานได้กำหนดข้อจำกัดที่เข้มงวดเกี่ยวกับสิทธิสตรีในพื้นที่ภายใต้การควบคุมของพวกเขา ซึ่งรวมถึงสิทธิในการศึกษา เสรีภาพในการเคลื่อนไหว และเสรีภาพในการแต่งกาย แสดงให้เห็นว่า...สิ่งเหล่านี้จะกระตุ้นความรู้สึกต่อต้านตอลิบานในหมู่ชาวอัฟกันในเมือง แต่..ผู้สนับสนุนหลักของกลุ่มตอลิบานคือกองกำลัง Pashtun ที่เป็นชนพื้นเมืองอนุรักษ์นิยมในพื้นที่ชนบทและเขตเมือง

เนื่องจากประชากรในชนบทและเขตของอัฟกานิสถานคิดเป็น 90% จึงมีกองกำลังอนุรักษ์นิยมจำนวนมาก ที่สนับสนุนกลุ่มตอลิบาน จึงเป็นกองกำลังอนุรักษ์นิยมในอัฟกานิสถาน ที่มีความยึดติดอยู่อย่างลึกซึ้ง

และทั้งสหภาพโซเวียตและสหรัฐอเมริกา ต่างไม่สามารถทำอะไรกับมันได้ แต่ในเมืองใหญ่ อัตราการสนับสนุนของตอลิบานกลับต่ำมาก

แล้ว...ทำไมอัฟกานิสถานถึงตกลงไปในเหว....เป็นเพราะ Zahir Jiang Chun เพียงคนเดียว

งั้นเดี๋ยวผมจะร่าย..โศกนาฏกรรมครั้งประวัติศาสตร์ของกษัตริย์ซาฮีร์ แห่งอัฟกานิสถาน ให้อ่านกันสักหน่อยนะครับ...เมื่อตอนที่เขายังเด็ก ตอนนั้น....นักการเมืองได้ทำลายประเทศที่มีสภาพดี ออกเป็นชิ้นๆ แต่...โดยรวมแล้ว...ประเทศที่โชคร้ายมักจะมีลักษณะที่ค่อนข้างคล้ายๆกัน และประเทศที่มีความสุข สงบ เช่นยุโรปเหนือก็กลับได้รับการชื่นชม การตกสู่ขุมนรกของอัฟกานิสถาน ตั้งแต่ยุคทอง มีความสอดคล้องอย่างน่าทึ่งกับจุดเปลี่ยนของสิ่งที่เรียกว่า "การปฏิวัติครั้งใหญ่" เช่นเดียวกับของอิหร่าน

ตั้งแต่ เสรีภาพ และการเปิดกว้างสู่สงคราม และสู่การปิดตัว...โดย...จักรพรรดิปาห์ลาวีองค์สุดท้ายของอิหร่าน และภาพนี้​ คือเจ้าหญิงฟาราห์ และเจ้าชาย

ในห่วงความคิด...ชาวอัฟกันของพระองค์ ทุกคนคงคิดถึงยุคทองที่กษัตริย์ซาฮีร์สร้างขึ้น เช่นเดียวกับราชวงศ์ปาห์ลาวี...ที่ชาวอิหร่าน ที่รำลึกถึงอิสรภาพ...จากเรื่องราวที่ผ่านมาปรากฎว่าทุกประเทศที่ยากจน และล้าหลัง สามารถมีชีวิตที่เสรี และเจริญรุ่งเรืองผ่านการปฏิรูป และการเปิดกว้างเช่นนี้ เหมือนๆกัน...

ก่อนปี พ.ศ. 2522 อิหร่าน กับยุโรป และ สหรัฐ แทบไม่มีความแตกต่างกัน พวกเขาใช้สกุลเงิน ดอลลาร์สหรัฐเพื่อแลกกับน้ำมัน และเพื่อสร้างประเทศ จนกล่าวกันว่า ..ชาวอเมริกันมาที่อิหร่าน จะมีรู้สึกเหมือนอยู่ในฮอลลีวูด

ด้วยการสนับสนุนจากสหรัฐฯ โมฮัมเหม็ด เรซา ปาห์ลาวี กษัตริย์องค์สุดท้ายของอิหร่าน ที่มีวิสัยทัศน์ไกลคนนี้ ได้เดินทางกลับประเทศ และเริ่มการส่งเสริมการสร้างชาติของอิหร่านในช่วงต้นทศวรรษ 2503

 

ทรงริเริ่ม...ปฏิรูปกฎหมายเพื่อปรับปรุงสิทธิสตรีสร้างทางหลวงที่ขยายไปทุกทิศทาง และ แม้แต่ปลั๊กไฟของสนามกีฬาก็ถูกสร้างขึ้นตามมาตรฐานยุโรปอย่างเคร่งครัด

นอกจากนี้ อิหร่านยังเป็นหนึ่งในประเทศแรกๆ ในโลกที่ซื้อเครื่องบินโบอิ้ง มาใช้ แต่..ทุกวันนี้ เมื่อเทียบ​กับ.. อัฟกานิสถาน​ ที่.. ยากจน ล้าหลัง และโง่เขลาในสายตาชาวโลก

ช่างคล้าย​กัน​จริงๆ... ดินแดนลึกลับเหล่านี้...เติมเต็มไปด้วยสงคราม ความหวาดกลัว และกองกำลังทางศาสนาสุดโต่ง

 

....... จนเด็กรุ่นหลัง.....รู้​เพียง​แต่​ว่า......เมื่อพูดถึงอัฟกานิสถาน ทุกผู้คนจะนึกถึงแต่สงครามและผู้ก่อการร้าย

อย่างไรก็ตาม เกือบครึ่งศตวรรษก่อน อัฟกานิสถานมีสันติภาพและความเงียบสงบหลายสิบปี ยุคนั้นถือเป็นยุคทองของอัฟกานิสถาน และเป็นยุคที่กษัตริย์องค์สุดท้าย ที่พระนามว่า ซาฮีร์ ทรงนำสันติภาพมาสู่....อัฟกานิสถาน

ก่อนปี 2513 อัฟกานิสถานยังคงเป็นระบอบราชาธิปไตยตามรัฐธรรมนูญ Mohamed Zahir Shah เป็นกษัตริย์องค์สุดท้ายของราชวงศ์ Barakzai แห่งอัฟกานิสถาน และเป็นกษัตริย์ที่รู้แจ้งมากที่สุดในอัฟกานิสถานตั้งแต่สมัยนั้นจนถึง....ปัจจุบัน

ซาฮีร์ ชาห์จ้างที่ปรึกษาทางเศรษฐกิจจากตะวันตก เพื่อส่งเสริมการปฏิรูปอย่างจริงๆจังๆ

 

แรกเริ่ม...ซาฮีร์กำหนดรัฐธรรมนูญระดับชาติ และนำกฎหมายมาไว้เหนือคัมภีร์อัลกุรอาน เพื่อส่งเสริมการเปลี่ยนแปลงของอัฟกานิสถานให้เป็นประเทศที่ปกครองด้วยกฎหมาย

ต่อด้วย....การนำเทคโนโลยีการผลิตขั้นสูงจากยุโรปมาใช้เพื่อสร้างฐานอุตสาหกรรมที่ทันสมัยของอัฟกานิสถาน แต่อย่าลืม... ในทศวรรษที่ 2503 อัฟกานิสถานสามารถผลิตผลิตภัณฑ์ทางอุตสาหกรรม อย่างเช่นรถยนต์ได้แล้ว

ในที่สุด Zahir ที่ซึมซับวัฒนธรรมตะวันตกเข้าอย่างจริงจัง ได้เข้าส่งเสริมวิถีชีวิตแบบตะวันตกในอัฟกานิสถาน ในเวลานั้น ผู้หญิงอัฟกันไม่จำเป็นต้องสวมหน้ากาก(คลุมฮิญาบ) พวกเธอสามารถรับการศึกษาและเลือกชีวิตได้อย่างอิสระ ภายใต้การปกครองของZahir

 

อัฟกานิสถานค่อยๆ พัฒนาจากความยากจน....เป็นประเทศที่เจริญรุ่งเรือง เปิดกว้างและมีอารยะธรรม แม้ว่าอัฟกานิสถานจะเทียบไม่ได้กับประเทศตะวันตกในเวลานี้ แต่เศรษฐกิจและสังคมของประเทศนั้นกลับมีเสถียรภาพมาก ในช่วงที่เขาดำรงตำแหน่ง Zahir ได้พัฒนาการทูตที่ดี และเป็นมิตรต่อเพื่อนบ้านอย่างแข็งขัน นอกเหนือจากความสัมพันธ์ที่ดีกับสหรัฐอเมริกาและยุโรปแล้ว เขายังได้สร้างความสัมพันธ์ทางการฑูตอย่างเป็นทางการกับประเทศต่างๆ และหล่อหลอมมิตรภาพอันลึกซึ้งกับผู้นำรุ่นก่อนๆ

และแล้ว...เมื่อสหภาพโซเวียต เข้าบุกอัฟกานิสถาน......อย่างไรก็ตาม นโยบายที่สนับสนุนรูปแบบ​ทางตะวันตกของซาฮีร์ และการปฏิรูปความทันสมัย สิ่งนี้..ถูกสหภาพโซเวียตและกองกำลังทางศาสนาในอัฟกานิสถานเกลียดชังเป็น​อย่างมาก ในปี 2516 ด้วยการสนับสนุนจากสหภาพโซเวียต Daoud ใช้ประโยชน์จาก Zahir ที่อยู่ในยุโรป และใช้ประโยชน์จากการรัฐประหารจาก Zahir เพื่อยึดอำนาจ

อัฟกานิสถานซึ่งสูญเสียการปกครองของ Zahir พวกเขายังคงต่อสู้เพื่ออำนาจทางการเมืองระดับสูงต่อไป ภายใต้การยุยงของสหภาพโซเวียต ...อัฟกานิสถานก็ค่อยๆ ตกอยู่ในการต่อสู้ภายในของสงครามชนเผ่า และในที่สุดกลุ่มตอลิบานก็เข้ามาเพื่อควบคุมอัฟกานิสถาน

กลุ่มตอลิบานที่มีรูปแบบการปฏิบัติตามกฎทางศาสนาที่เข้มงวดมากในอัฟกานิสถาน พวกเขาส่งเสริมขนบธรรมเนียมการดำรงชีวิตแบบอิสลามทั่วประเทศ

ห้ามผู้หญิงไม่ให้ได้รับการศึกษา และขจัดวิถีชีวิตของสังคมสมัยใหม่ รวมถึงการพัฒนาเศรษฐกิจ

เนื่องจากอำนาจถูกแย่งชิงไปโดย Daoud ซึ่งเป็นลูกพี่ลูกน้องของเขาเอง จนทำให้ Zahir สูญเสียความหลงใหลในการปฏิรูปประเทศ และประเทศชาติ และหมดกำลังใจ ตั้งแต่นั้นเป็​น​ต้นมา เขาถูกเนรเทศไปยังต่างประเทศ และอาศัยอยู่ในอิตาลีอย่างสันโดษ

มาที่สหรัฐฯ....หลังจากที่ล้มล้างระบอบตาลีบันในอัฟกานิสถาน...เสร็จ​สิ้น...สหรัฐฯ ได้ขอเชิญเขาออกจากถ้ำในอิตาลี...เพื่อขึ้นไปเป็นกษัตริย์ แต่ผู้เฒ่าซาฮีร์ปฏิเสธอย่างสุภาพ

และในที่สุดเขาก็ได้ขอแค่รับตำแหน่ง "บิดาแห่งประเทศชาติ" จากรัฐบาลอัฟกานิสถานเท่านั้น...

ในปี 2550 กษัตริย์องค์สุดท้ายของอัฟกานิสถาน โมฮัมเหม็ด ซาฮีร์ ชาห์ ถึงแก่กรรม เขาถูกฝังอยู่ในงานศพของรัฐในอัฟกานิสถาน ธงประจำชาติถูกลดลงครึ่งเสา...ความเงียบเข้าครอบงำเป็นเวลาสามวัน

 

หมดยุคของ Mohamed Zahir Shah ที่ปกครองอัฟกานิสถานมาเป็นเวลา 40 ปี และยุติการสร้างยุคทองอันยาวนานในประวัติศาสตร์ของอัฟกานิสถาน ถ้าเขายังคงมีอำนาจ อัฟกานิสถานคงได้เข้าสู่กลุ่มประเทศสมัยใหม่แล้ว

และ... ตามแรงกดดันในปัจจุบัน กลุ่มตอลิบาน อาจจะรีบรวบรวมอัฟกานิสถานทั้งหมดเป็นหนึ่งเดียวภายในสิ้นปีนี้และอัฟกานิสถานจะกลายเป็นประเทศอนุรักษ์นิยม ยากจน และสุดโต่งในที่สุด Zahir ล้มเหลวในการดำเนินการปฏิรูปของเขาจนถึงที่สุด การต่อสู้ด้วยอำนาจที่โหดร้ายทำให้เขาต้องออกจากบัลลังก์ และจำใจต้องผลักอัฟกานิสถานไปสู่ขุมนรกแห่งความทุกข์ทรมาน...

อย่างไรก็ตาม ที่ผ่านๆมา.. ประวัติศาสตร์มักจะ......ไม่มีทางเลือกอื่น